از انجماد اسپرم براي تلقيح ممصنوعي و انتقال ژن هاي برتر در گله ها استفاده مي شود. اما متاسفانه طي انجماد درصد زيادي از اسپرم ها بر اثر شوك سرمايي از بين مي روند و زنده ماني و در نتيجه توانايي باروري اسپرم بعد از فرايند يخ گشايي نمونه هاي منجمد شده كاهش مي يابد لذا انتخاب محيطي كه بتواند از اسپرم در طي فرايند انجماد- ذوب بهتر محافظت كند در اولويت پژوهش هاي اين حوزه قرار دارد. در سال هاي گذشته از زرده تخم مرغ براي حفاظت از اسپرم بز در طول انجماد- ذوب استفاده شده است اما به دليل مشكلاتي كه در زرده تخم مرغ وجود دارد، از جمله وجود تركيبات مضر براي اسپرم و انتقال ميكروارگانيسم هاي بيماريزا مختلف بين گله ها و حتي بين كشورها و ناشناخته بودن محيط آن، پژوهشگران در صدد جايگزيني آن با منابع ديگري از جمله منابع گياهي بويژه لسيتين سويا بوده اند. اما نتايج استفاده از لسيتين سويا، هرگز نتوانسته اند بهتر از زرده تخم مرغ عمل كنند. بنابراين به كارگيري لسيتين سويا به جاي زرده تخم مرغ هنوز فراگير نشده است. از اين رو با كمك فناوري نانو در اين آزمايش اقدام به توليد نانوليپوزوم لسيتين شد و رقيق كننده حاصل بر اين اساس طراحي و ساخته شد. براي ساخت ذرات نانو لسيتين از روشهاي مختلفي از جمله روتاري و تهيه فيلم (تبخير تحت خلاء )، اولتراسونيكاتور و HPH، استفاده شد كه در نهايت پس از انجام آزمايش¬هاي متعدد و مكرر، بهترين نتيجه و مطلوبترين رقيق كننده با دستگاه سونيكاتور (با تنطيمات 5 ثانيه كار و 10 ثانيه استراحت) به دست آمد. با استفاده از اين روش، لسيتين موجود در اين رقيق كننده به نانو ذراتي با ميانگين قطر 94/6 نانومتر تيديل شد. بار ليپوزوم هاي ساخته شده نيز منفي بود. به علت كوچك شدن و شكستن ذرات معلق لسيتين به ليپوزوم هاي تك لايه در حد نانو متر، نانوليپوزوم هاي توليدي توانستند تعامل خوبي را با غشاي اسپرم در طي فرايند انجماد- ذوب بر قرار كنند و از آسيب هاي وارده به اسپرم در طي شوك سرمايي جلوگيري كنند، در نتيجه ويژگيهاي حياتي اسپرم را نسبت به رقيق كننده ي بر پايه زرده يا لسيتين معمولي به نسبت چشمگيري افزايش داده است و آسيب هاي وارده به اسپرم را كاهش داده است. مزاياي اختراع 1- افزايش زنده ماني اسپرم هاي منجمد شده با اين رقيق كننده نسبت به رقيق كننده هاي پيشين 2- افزايش تحرك و ويژگي هاي سرعت اسپرم در اين رقيق كننده پس از انجماد – ذوب به علت وجود نانو ذره لسيتين 3- افزايش يكپارچگي غشاي اسپرم در اين رقيق كننده نسبت به رقيق كننده هاي پيشين 4- يكنواختي محيط، ويسكوزيته پايين و شفافيت محيط براي ارزيابي هاي اسپرم بعد از فرايند ذوب نمونه ها 5- عدم انتقال ميكرو ارگانيسم هاي بيماريزا بين گله هاي مختلف در سطح كشور يا كشور هاي مختلف 6- عدم وجود ذرات مضر در آن به دليل گياهي بودن محافظت كننده اصلي رقيق كننده. رقيق كننده بر پايه نانو ذرات لسيتين براي انجماد اسپرم بز براي نخستين بار در سطح دنيا طراحي و ساخته شد. از اين رقيق كننده مي توان به عنوان جايگزين مناسب زرده تخم مرغ يا لسيتين سويا در انجماد اسپرم بز استفاده كرد. همچنين با توسعه آن در داخل مي توان به خوبي جايگزين رقيق كننده هاي وارداتي ( بايوكسل و آندرومد و .....)شود. اين امكان نيز وجود دارد كه به عنوان يك برند ايراني به خارج از كشور صادر شود