فنيل كتونوري يك بيماري ارثي است و شديدترين عارضه ي باليني ناشي از آن عقب ماندگي ذهني غير قابل برگشت مي باشد امروزه محدود كردن فنيل آلانين رژيمخ غذايي تنها راه مقابله با اين بيماري محسوب مي شود. در اين تحقيق هدف توليد شير كم فنيل آلانين در مقياس آزمايشگاهي به عنوان يك مكمل تغذيه اي براي بيماران فنيل كنونوري تعيين شد. مواد و روش ها: سه نمونه شير هيدروليز شده ي آنزيمي با استفاده از پروتئاز آسپرژيلوس اوريزا و با پايين به صورت جداگانه و در تركيب با هم در دماي 25c و زمان هيدروليز 6 ساعت تهيه گرديدند و مقادير مختلف كربن فعال 0/3 و 0/9 و 1/5 گرم) براي حذف فنيل آلانين بكار گرفته شد. يافته ها و نتيجه گيري: با استفاده از شرايط ذكر شده در مرحله ي هيدروليز آنزيمي و مرحله ي بعد از هيدروليز تحقيق حاضر قادر به حذف 99-96% از اسيد آمينه ي فنيل آلانين بود. از ميان شرايط هيروليز بكار رفته بهترين شرايط براي حذف فنيل آلانين استفاده از پروتئاز آسپرژيلوس اوريزا (05 گرم آنزيم به ازاي 100 گرم سوبسترا) به همراه با پايين (0/5 گرم آنزيم به ازاي 100 گرم سوبسترا) و 0/9 گرم كربن فعال در مرحله ي بعد از هيدروليز بود كه باعث 99% حذف فنيل آلانين شد.

تهيه ي محصولات با محتواي فنيل آلانين كم بر پايه ي پروتئين هاي شير براي رفع نياز تغذيه اي بيماران فنيل كتونوري هدف تحقيقات زيادي بوده است. بهر حال در مطالعات صورت گرفته به روش هاي نگهداري از جمله خشك كردن و بهينه كردن فرايند خشك كردن اشاره نشده است. در اين پژوهش هدف خشك كردن شير كم فنيل آلانين با خشك كن پاششي و بهينه كردن فرايند به روش سطح پاسخ بود. مواد و روش ها: با استفاده از خشك كن پاششي BUCHI مقياس آزمايشگاهي اثر پارامترهاي پايه ي خشك كردن بر ويژگي هاي كيفي پودر حاصل شامل حلاليت راندمان فعاليت آبي و محتواي رطوبت بررسي شد. بهينه سازي با استفاده از روش سطح پاسخ از نرم افزار ميني تب 15 انجام شد. يافته ها و نتيجه گيري: آناليز واريانس نشان داد كه اثرات همه ي متغيرهاي فرايند شامل دماي هواي ورودي دبي جريان تغذيه و دبي هواي ورودي از نظر آماري معني دار بودند. بهترين مدل ها مدل هاي بدست آمده براي فعاليت آبي و محتواي رطوبت بود. نتايج بهينه سازي نشان داد كه دماي هواي ورودي 160C دبي جريان تغذيه ي 8mL/min و دبي هواي ورودي 400L/h بالاترين مقدار حلاليت و راندمان و كمترين مقادير فعاليت آبي و محتواي رطوبت را باعث خواهد شد. نزديك بودن نتايج تجربي به مقادير پيش بيني شده مدل ها را تاييد كرد.