به نام خدا خلاصه اختراع توليد روغن سرخ كردني با استفاده از آنتي اكسيدان طبيعي اسانس آويشن كرماني جايگزين آنتي اكسيدان هاي مصنوعي اكسيداسيون چربي منجر به كاهش خصوصيات ارگانولپتيكي و ارزش تغذيه اي روغنهاي خوراكي ميگردد. براي جلوگيري از اكسيداسيون، آنتي اكسيدانهاي سنتزي استفاده ميشوند اما با توجه به اثرات نامطلوب آنها در انسان، به تدريج از ليست آنتي اكسيدانهاي مصرفي حذف شده و لذا تهيه و توليد آنتي اكسيدانهاي طبيعي به عنوان جايگزين ضروري ميباشد. گياه آويشن كرماني به دليل تركيبات فنوليك فراواني كه در خود دارند به عنوان منبع آنتي اكسيدان طبيعي نيز مطرح شده است. تاثير اين اسانس در كاهش اكسيداسيون چيپس با اندازه گيري عدد پراكسيد، عدداسيدي و تيوباربيتوريك اسيد و همچنين تاثير آن بر زمان ماندگاري چيپس بررسي شد و نتايج حاصل از اين آزمونها با آنتي اكسيدانهاي شيميايي BHA و TBHQ و نمونه شاهد مقايسه گرديد. نتايج نشان داد كه ميزان پراكسيد، تيوباربيتوريك اسيد و عدد اسيدي در تيمار كنترل به ميزان قابل توجهي بيشتر از تيمارهاي حاوي آنتي اكسيدان طبيعي و سنتزي بوده است. در طول نگهداري نمونه حاوي اسانس از نظر سرعت افزايش عدد-پراكسيد و اسيديته داراي شيب كمتري نسبت بهBHA بوده است. نتيجه نهايي اين مطالعه نشان داد اضافه نمودن اسانس آويشن كرماني به روغن، روش مناسبي براي مهار اكسيداسيون در چيپس سيب زميني مي باشد. اين گياه علاوه بر اثر آنتي اكسيداني، بر خلاف آنتي اكسيدان هاي سنتزي اثرات مضر و مخربي روي بدن مصرف كننده نداشته و با توجه به اينكه گياه معطري است قادر است تا حدودي بو و طعم نامطلوب حاصل از فرايند سرخ كردن فراورده هايي چون چيپس سيب زميني را كاهش دهد.

اكسيداسيون چربي منجر به كاهش خصوصيات ارگانولپتيكي و ارزش تغذيه اي روغن هاي خوراكي مي گردد. براي جلوگيري از اكسيداسيون، آنتي اكسيدان هاي سنتزي استفاده مي شوند اما با توجه به اثرات نامطلوب آنها در انسان، به تدريج از ليست آنتي اكسيدان هاي مصرفي حذف شده و لذا تهيه و توليد آنتي اكسيدان هاي طبيعي به عنوان جايگزين ضروري مي باشد. گياه گلپربرفي به دليل تركيبات فنوليك فراواني كه در خود دارند به عنوان منبع آنتي اكسيدان طبيعي نيز مطرح شده است. تاثير اين اسانس در كاهش اكسيداسيون چيپس با اندازه گيري عدد پراكسيد، عدد اسيدي و تيوباربيتوريك اسيد و هم چنين تاثير آن بر زمان ماندگاري چيپس بررسي شد و نتايج حاصل از اين آزمون ها با آنتي اكسيدان هاي شيميايي BHA و TBHQ و نمونه شاهد مقايسه گرديد. نتايج نشان داد كه ميزان پراكسيد، تيوباربيتوريك اسيد و عدد اسيدي در تيمار كنترل به ميزان قابل توجهي بيشتر از تيمارهاي حاوي آنتي اكسيدان طبيعي و سنتزي بوده است. در طول نگهداري نمونه حاوي اسانس از نظر سرعت افزايش عدد پراكسيد و اسيديته داراي شيب كمتري نسبت بهBHA بوده است. نتيجه نهايي اين مطالعه نشان داد اضافه نمودن اسانس گلپربرفي به روغن روش مناسبي براي مهار اكسيداسيون در چيپس سيب زميني مي باشد. اين گياه علاوه بر اثر آنتي اكسيداني، بر خلاف آنتي اكسيدان هاي سنتزي اثرات مضر و مخربي روي بدن مصرف كننده نداشته و با توجه به اينكه گياه معطري است قادر است تا حدودي بو و طعم نامطلوب حاصل از فرايند سرخ كردن فراورده هايي چون چيپس سيب زميني را كاهش دهد.

در تحقيق حاضر اسانس دو گياه آويشن دنايي (Thymus daenensis Celak) و مرزه بختياري (Satureja bachtiarica Bung)خاصيت ضد ميكروبي بسيار خوبي از خود نشان دادند. در طي بررسي هايي كه بر روي اين دو گياه انجام گرفته شده، نشان داده شده است حضور تركيب هاي فنولي نظير تيمول و كارواكرول به عنوان تركيب هاي عمده اسانس ها مي تواند در به دست آمدن نتايج ضد باكتريايي مؤثر باشد. كارواكرول موجود در اين گياهان باعث آشفتگي در غشا پلاسمايي باكتري مي شود، موجب نشت درون سلولي ATP و يون هاي پتاسيم شده و در نهايت موجب مرگ سلول پاتوژن مي گردد. در نهايت مي توان اين گونه عنوان كرد كه اين تحقيق تأثير چند گياه دارويي بر روي باكتري در شرايط آزمايشگاهي (In vitro)بود. مي توان گياهان دارويي مثل آويشن دنايي، مرزه بختياري و حتي خوشاريزه را در استخر هاي پرورش ماهي استفاده كرد و تأثير اين گياهان را در شرايط خارج از آزمايشگاه(In vivo) نيز، مورد ارزيابي قرار داد.

اهميت ماهي قزل آلا رنگين كمان در صنعت آبزي پروري ايران از يك سو و افزايش تلفات ناشي از تنش هاي مختلف مانند شيوع بيماري هاي عفوني و عدم تأثير داروهاي سنتزي از سوي ديگر، ما را بر آن داشت تا تحقيق حاضر را به منظور بهبود سيستم ايمني و كاهش تلفات اين ماهي با استفاده از تركيبات طبيعي مانند اسانس گياه دارويي به مرحله اجرا درآوريم. به منظور بررسي اثر گياه دارويي آويشن دنايي بر سيستم ايمني ماهي قزل آلاي رنگين كمان، آزمايشي در قالب يك طرح كاملاًتصادفي در شرايط استخر پرورش ماهي در مجموع با 252 قطعه ماهي با ميانگين وزن 5 ±50گرم به مدت 8 هفته انجام گرفت. آزمايش شامل 1% اسانسآويشن دنايي+روغن زيتون و جيره معمولي (شاهد) بود. سپس نتايج با استفاده از آزمون هاي آماري مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفتند. نتايج حاكي از آن بود كه افزودن اسانس آويشن دنايي اثرات مثبتي بر رشد و توليد و همچنين تحريك سيستم ايمني بدن ماهي قزل آلا داشت.

به نام خدا خلاصه اختراع عنوان : بالن دوجداره مخصوص جهت اسانس گيري در روش هاي سنتي استخراج مانند تقطير ساده ، به علت استفاده از حرارت مستقيم مشكلاتي از قبيل از دست دادن تركيبات فرار و حساس به حرارت ، تغيير و تبديل تركيبات اسانس در اثر هيدروليز در محيط آبي و ايجاد بوي نامطلوب در اثر سوختن بخش هايي از گياه وجود دارد و از طرفي زمان طولاني استخراج ( حدود 4 ساعت ) علاوه بر داشتن هزينه فراوان موجب پليمريزاسيون اسانس نيز مي شود . با طراحي اين بالن دو جداره كه داراي محفظه جداگانه¬اي است و گياه غوطه ور در آب نيست روش هاي اسانس گيري كه درآنها گياه به طور غير مستقيم تحت حرارت قرار مي گيرد عملي شدند ( شكل 1و 2) . 1-روش نفوذ آب به كمك مايكروويو و بخار: اين روش تنها با استفاده از اين بالن دو جداره قابل اجراشد كه داراي شكل و اندازه ارتفاع مناسب جهت قرار گرفتن در مايكروويو( مدل LG 30 ليتري) بود و در اين روش باريختن آب در بخش زيرين ظرف ، اشعه مايكروويو به طور همزمان هم به گياه كه روي صفحه مشبك قرار داشت برخورد كرد و هم به آب موجود در زير ظرف را تبخير كرد و به اين ترتيب منبع توليد بخار ايجاد شد و گياه به مدت 30 دقيقه يعني تا زماني كه ديگر بر حجم ووزن اسانس افزوده نشد تحت تاثير عمل اسانس گيري با اشعه مايكروويو و بخار قرار گرفت در اين روش هيچ منبع انرژي يا ژنراتور توليد بخار اضافي به كار برده نشد. روش اسانس گيري با كمك مايكروويو روشي مقرون به صرفه از نظر مصرف آب و انرژي و زمان است و ازطرفي بعلت اينكه نسبت به روش-هاي ديگر گازكربنيك كمتري در محيط آزاد مي كند به نام تكنولوژي سبز و دوست دار طبيعت شناخته شده است ( شكل 3) . 2-روش نفوذ آب به كمك مايكروويو : در اين روش بخش زيرين ظرف خالي بود و فقط گياه كه به مدت 30 دقيقه در آب مقطر خيسانده شده بود مانند روش قبل بر روي صفحه مشبك قرار گرفت و عمل اسانس گيري به مدت 30 دقيقه انجام شد ( در روش هاي مايكروويو ما شاهد افزايش ميزان مونوترپن هاي اكسيژنه تيمول و كارواكرول كه آنتي اكسيدان هاي قوي در اسانس مرزه بختياري هستند بوديم) ( شكل 4) . 3- روش نوين تقطير با بخار: در اين روش گياه بر روي كاغذ صافي و روي صفحه متخلخل بالن قرار داده شد و بخار به طور غيرمستقيم از لوله مورب با فشار از پايين به گياه برخورد كرد و از ديگ زودپز به عنوان ژنراتور توليد بخار استفاده شد در اين روش افت ميزان بخار و دماي بخار به علت مسير كوتاه انتقال بخار به گياه به حداقل رسيد ( شكل 5) 4-روش تقطير با آب و بخار: در اين روش درمحفظه پاييني ظرف آب مقطر ريخته شد و بالن دوجداره به دستگاه كلونجر متصل گرديد در اثر حرارت آب در بخش زيرين ظرف به جوش آمد و بخار حاصل به طور غير مستقيم به گياه برخورد كرد و شير سه طرفه كلونجر به گونه اي تنظيم شد كه در اثر قانون ظروف به هم مرتبط آب در اثر عمل ميعان بر روي گياه رفلاكس گرديد و لذا گياه در مدت زمان اسانس گيري تحت اثر بخار از پايين و آب رفلاكس شده از بالا قرار گرفت . از آنجايي-كه بخار آب جوش حرارت بيشتري نسبت به آب جوش دارد لذا توانستيم به تركيباتي از اسانس دست يابيم كه نقطه جوش بالاتري دارند و در روش هاي ديگر امكان دسترسي به آن ها نيست ( مانند : تركيب سزكوئي ترپني بتا -كاريوفيلن در اسانس مرزه بختياري ) ( شكل 6 ) . بنابراين ما توانستيم تنها با استفاده از اين بالن2 ليتري دوجداره مخصوص كه وسيله اي راحت و سبك بوده و سر سمباده اي آن با سايز انواع كلونجرهاي مدل فارماكوپه اروپا و انگليس هماهنگي دارد انواع روش هاي مختلف اسانس گيري تقطير با بخار، تقطير با آب و بخار، روش نفوذ آب به كمك مايكروويو و روش نفوذ آب به كمك مايكروويو و بخار را به سهولت عملي سازيم كه هركدام مزاياي خاص خود را دارند و به علت عدم مجاورت مستقيم گياه با آب و حرارت مشكلات روش هاي سنتي نيز برطرف شده است و لذا دركنار سهولت كار، عملي ساختن همه روش ها ي مفيد استخراج اسانس با كاربرد يك بالن، صرفه جويي در زمان ، مصرف آب و انرژي به اسانس هايي با كميت و كيفيت بالا دست يافتيم كه مقاله چاپ شده در ژورنال Industrial Crop and Products در سال 2015 شماره 76 صفحات 816-809 شاهد اين ادعا ست كه به پيوست ارائه شده است .