سالك را بهتر بشناسيم سالك چيست:سالك يك عفونت انگلي پوست است كه توسط پشه خاكي منتقل مي شود و ايجاد ضايعه پوستي مي كند. افراد چگونه به اين بيماري مبتلا مي شوند؟ پشه هاي خاكي پس از گزش افراد مبتلا به سالك يا جوندگان مبتلا، آلوده مي شوند و در گزشهاي بعدي موجب انتقال انگل به افراد سالم مي گردد. معمولاً پس از چند روز تا چند ماه محل گزش مختصر قرمز سپس متورم و حالت جوش مانند مي شود و بتدريج از وسط زخمي ايجاد مي شود و اطراف آن قرمز مي گردد. ممكن است اين ضايعه خشك يا داراي ترشح باشد. بدنبال چند بار گزش ممكن است چندين زخم در فرد ايجاد شود. اشكال ديگر بيماري هم ممكن است ايجاد شود. سالك يك بيماري پوستي است كه بوسيله گزش پشه خاكي آلوده به نوعي انگل، منتقل مي‌شود. سالانه حدود دو ميليون مورد بيماري در سراسر دنيا و از جمله ايران اتفاق مي‌افتد. سالك در كشور ما در بسياري از نقاط وجود داشته است بطوري كه در استان‌هاي گلستان، سمنان، اصفهان، يزد، كرمان، فارس، هرمزگان، بوشهر، اهواز، ايلام و سيستان و بلوچستان شيوع بالايي دارد و سالانه بالغ بر 20 هزار مورد مبتلا به سالك در كشور ثبت و گزارش مي‌شود.

حشره كش ها را اغلب به صورت فرآورده هاي مختلف تهيه مي نمايند. در اين فراورده گذشته از سم اصلي مواد ديگري جهت حل كردن رقيق كردن بي بو كردن و غيره به كار مي رود از متداول ترين فرآورده هاي حشره كش سم گرانله پودر يا گردها پودر قابل تعليق اموليسيون سلوسيون و آنروسل ها قابل ذكرند. اساس انتخاب هر سمي وجود بعضي خواص معين است كه مهمترين آنها به قرار زير است: 2- تركيب مورد نظر با غلظت معمولي با غلظت شناخته شده روي حشرات اثر قطعي داشته باشد. 3- روي تعداد بيشتري از حشرات مؤثر واقع گردد. 4- روي سنين مختلف حشرات زيان آور اثر كافي داشته باشد. 5- در صورت سم پاشي با دوز معمولي در انسان و حيوانات اهلي توليد مسموميت ننمايد 6- دوام اثر تركيب در مقابل باران و ساير عوامل جوي طولاني باشد. 7- در نباتات ايجاد گياسوزي ننمايد و در محصول طعم و بوي نامطبوع بر جاي نگذارد 8- تا حد امكان روي شكارچيان و پرازيت ها و تعادل بيولوژيكي اثر نامطلوب نشان ندهد 9- در حشرات ايجاد مقاومت ننمايد 10- مصرف آن باعث تشديد عمل توليد مثل و تخم گذاري نگردد مكانيسم اثر آفت كش ها: براي استفاده بهينه از تركيبات شيميايي بايد آنها را به خوبي بشناسيم بايد به نحوه اثر آنها روي افت توجه كنيم اولين فايده اي كه شناخت نحوه اثر آفت كش ها دارد اين است كه ما با شناخت فيزيولوژيكي حشرات مي توانيم از روشي استفاده كنيم كه تأثير سوء كمتري روي موجودات ديگري مثل انسان داشته باشد. مي توانيم مناسبترين آفت كش و روش مبارزه را براي موجود هدف انتخاب كنيم و مي توانيم از آلودگي محيط جلوگيري كنيم از بروز مقاومت حشرات نسبت به يك سم خاص جلوگيري كنيم و با شناخت نحوه اثر آفت كش ها مي توانيم اثرات متقابل آنها را بررسي كنيم. تأثير فيزيكي افت كش ها: تأثير فيزيكي افت كش ها روي بندپايان اين است روي سوراخ هاي تنفسي تأثير مي گذارند مثلا در سطح اب يك ماده روغني مي ريزند و مانع رسيدن اكسيژن به لار و حشرات مي شوند براي مبارزه با گياهان از يك سري پودرهاي بي اثر استفاده مي شود براي مبارزه با لارو مالاريا از يك سري از پلي استرها در سطح آب استفاده مي كنند كه باعث از بين بردن لارو و همچنين از تخم ريزي حشره در داخل اب نيز جلوگيري مي كند. سموم مؤثر بر تعادل آب: جلد حشرات حاوي مواد مومي است كه خاصيت آن مانع از اتلاف رطوبت بدن حشره مي شود بعضي از سموم باعث از بين رفتن موم جلد حشرات شده و رطوبت را جذب مي كند و باعث مرگ حشره مي شود مثل سليكاژل و اسيدبوريك و خاك دياتومه اين خاصيت را دارند. سموم پروتوپلاسمي: درواقع سمومي هستند كه در داخل سلول هستند و وضعيت طبيعي سيتوپلاسم را بر هم مي زنند و باعث انعقاد پروتئين سيتوپلتاسم شده و حالت سيال سيتوپلاسم را از بين مي برند مثل بعضي از اسيدها و فنل ها و بعضي فلزات سنگين. تأثرير روي متابوليسم انرژي و آنزيم ها: تركيباتي مثل سموم ارسينيكي از تبديل پيرووات به استيل كوآنزيم A جلوگيري مي كنند بنابراين در استحصال انرژي از مواد غذايي سلول دچار مشكل مي شود كسب انرژي در سلول يكي از راه هاي مؤثر در چرخه كربس است ادامه فعاليت زنجيره تنفسي نيازمند برخي تركيبات است سمومي مثل ارسنيك و قار كش ها حاوي مس مانع اين تبديل شده و باعث توقف چرخه كربس مي شوند روتنون سمي است كه روي تنفس سلول تأثير دارند. پيروفاژيت كه يك كنه كش است روي آنزيم ها تأثير گذاشته و مانع ايجاد ATP مي شود سموم جيوه اي روي آنزيم هاي داراي باند سولفيدريل تأثير گذاشته و با آن باند شده و آنزيم را غيرفعال مي كنند.