«تراز بنايي مكانيكي» دستگاهي است كه بر خلاف تراز هاي آبي كنوني ، بدون استفاده از آب يا هر سيال ديگري و به طور كاملا مكانيكي كار مي كند و طراحي آن در حيطه ي مهندسي مكانيك جامدات مي گنجد. اساس كار اين تراز ، حركت يك آونگ است كه در زمان ايستادن همواره در راستاي عمود بر زمين قرار مي گيرد. وقتي دستگاه تراز در جهت زاويه داري قرار گرفته باشد ، همچنان آونگ در راستاي عمود بر زمين مي ايستد و لذا مقدار زاويه ي چرخيده شده ي تراز قابل اندازه گيري است. اين زاويه به كمك يك مجموعه چرخ دنده كه با آونگ درگير هستند ، بر روي يك شمارنده نمايش داده مي شود. چرخ دنده هاي دستگاه طوري انتخاب شده اند كه دقت اندازه گيري زاويه توسط تراز در حد يك دهم درجه باشد.