در ايران پرورش ماهيان گرمايي به صورت كشت توأم كپور معملي به همراه كپور ماهيان چيني، شامل كپور علفخوار، كپور فيتوفاگ (كپور نقره اي) و كپور سرگنده انجام مي گيرد. كپور ماهيان به واسطه برخورداري از ويژگي هايي همچون رشد سريع، سهولت پرورش، در دسترس بودن آن در تمام فصول سال و نيز قيمت ارزان مورد توجه فراوان قرار گرفته اند. در اين بررسي ميزان اسيدهاي چرب تشكيل دهنده روغن ماهي فيتوفاگ به روش كمپلكس اوره در درجه حرارت هاي 1و 5+ و 5- درجه سانتي گراد با تشكيل كريستال، خالص سازي شده و مورد ارزيابي قرار گرفت. حداكثر ميزان استخراج اين اسيدهاي چرب در شرايط 1 درجه سانتي گراد به دست آمد. براسا نتايج اين تحقيق ميزان اسيدهاي چرب امگا- 3 افزايش ولي اسيدهاي چرب اشباع و منو اشباع زنجيره بلند كاهش يافت. حداكثر خلص اين اسيدهاي چرب در 1+ درجه سانتيگراد به 67/8٪ وزني، در 5+ درجه سانتيگراد به 36/82٪ وزني و در 5- درجه سانتيگراد به 22/53٪ وزني رسيد. همچنين ميكروكپسولاسيون اسيدهاي چرب امگا-3 به دست آمده، به روش توده اي شدن تركيبي انجام گرفت. اثر پارامترهاي متفاتي از جمله، نوع عامل اتصال دهنده، اثر دورهاي متفاوت همزن، اثر قدرت يوني با استفاده غلظتهاي متفاوت نمك، استفاده از پلي وينيل الكل و گلوتارآلدنيد به صورت جداگانه و توأم و اثر دستگاه هموژنايزر در دورهاي فوق العادهن بالا مورد بررسي قرار گرفته است. طبق نتايج آزمايش ميانگين اندازه ميكروكپسولها در دورهاي 100rpm و 300rpm و 500rpm و 750rpm و 1000rpm به ترتيب برابر با 0/8µmو±537/2 و 0/5µmو±84/4 و 0/4µmو±12/98 و 0/5µmو±8/24 و 0/7µmو±4 بود. همپنين با اضافه كردن نمك در غلظت هاي متفاوت كنترل اندازه نهايي انجام شد و نتايج نشان داد كه بهترين غلظت نمك 0/1 مولار مي باشد. در اين غلظت ميانگين اندازه ميكروكپسول ها به 0/2µmو±3/3 رسيد كه در در 75000rpm هموژنايزر همچنان پايدار باقي ماند. شرايط بهتر براي تهيه ميكروكپسل هاي كروي به دست آمده در دور همزن 1000rpm، استفاده از گلوتارآلدئيد به عنوان عامل اتصال دهنده به جاي فرمالدئيد، استفاده توأم از گلوتارآلدئيد و پلي وينيل الكل و غلظت 0/1 مولار نمك مي باشد. نتايج نشان مي دهد كه ميكروكپسل هاي به دست آمده با چنين شرايطي در دورهاي 15000rpm و 30000rpm و 45000rpm و 60000rpm و 75000rpm هموژنايزر نيز از بين نرفته و پايدار باقي مي مانند. واژه هاي كليدي: امگا-3، كمپلكس اوره، روغن كپور فيتوفاگ، توده اي شدن تركيبي، ميكروكپسول ها

نوشته حاضر اولين گزارش جهاني در زمينه بررسي اثر بي هوشي اسانس آويشن شيرازي (Zataria multiflora) در ماهي است. در اين تحقيق از غظت هاي (ppm) 5-15 يا قسمت در ميليون اسانس آويشن شيرازي براي ايجاد آرام بخشي در ماهي، و از غلظت هاي (ppm) و 50 و 100 براي ايجاد بي هوشي در ماهي استفاده شد. در اين تحقيق از ماهي آزاد درياي خزر (Salmo trutta caspuis) يا ميانگين وزني 4±40 گرم و ماهي قزل آلاي رنگين كمان پرورشي (Oncorhynchus mykiss) باميانگين وزني 2±15 گرم استفاده شد. ميزان دماي آب 17-16 درجه سانتي گراد، ميزان اكسيژن محلول در آب 0/2±7 ميلي گرم در ليتر و pH آب برابر با 8 بود. غلظت هاي 5ppm و 10 و 15 موجب آرامش و غلظت هاي ppmو 50 و 100 موجب بي هوشي در ماهيان مورد اشاره شد. ميانگين زمان رسيدن به مرحله بي هوشي با غلظت 50ppm اسانس آويشن شيرازي، 3 دقيقه و با غلظت 100ppm برابر با 2 دقيقه بود. همچنين ميانگين زمان برگشت از بي هوشي با غلظت هاي 50ppm و 100 اسانس آويشن شيرازي، پس از انتقال آنها به آب تازه عاري از اسانس آويشن شيرازي به ترتيب 2 و 3 دقيقه بود. در مقايسه بين زمان ايجاد بي هوشي و برگشت از بي هوشي در دو غلظت 50ppm و 100 در هر دو نوع ماهي اختلاف آماري معني دار وجود داشت (P001) در مقايسه بين زمان هاي ايجاد بي هوشي و برگشت از بي هوشي با هر يك از غلظت ها در دو گونه ماهي اختلاف آماري معني دار وجود نداشت (p>0/05). ماهي هاي تحت بي هوش با غلظت 100ppm، پس از انتقال به آب عاري از اسانس آويشن شيراي براي مدت زمان 30 دقيقه آرام بودند و نسبت به محرك هاي ضعيف خارجي (مثل ملامسه) واكنش چنداني از خود نشان ندادند. اين تحقيق نشان داد كه اسانس آويشن شيرازي داراي اثرات بي هوش كنندگي در آبزياناست؛ ولي بايد توجه داشت كه بي هوش نمودن ماهيان با اين ماده، به همراه هوادهي يا ا كسيژن دهي آب امكان پذير است، در غير ين صورت عوارض شديد تنفسي غيرقابل برگشت و مرگ را به دنبال خواهد داشت.

در اين بررسي يك گونه از ماهيان خاوياري ازون برون جهت تعيين زمان ماندگاري مطابق با شرايط موجود (صيد و حمل و نقل در دماي محيط و نگهداري در سردخانه شيلات مازندران) مورد مطالعه قرار گرفت. جهت اجراي پروژه (سال 1373) نمونه برداري از يكصد تخمه ماهي بصورت هاي تازه و منجمد مرحله تونل انجماد 39C -و مرحله نگهداري در سردخانه 20C- به مدت شش ماه انجام شد. براي اين منظور فاكتورهاي ميكروبي شامل شمارش كلي ميكروبها در پوست و نسج شمارش سرما ؟؟ جستجو و شمارش ترتيب كلي فرمها استافيلوكوكوس اورئوس و فاكتورهاي شيميايي از قبيل ازت فرارت (T.V.N) عدد پراكسيد (P,V) افت وزن (W.L) مورد آزمايش قرار گرفته اند. نتايج بررسي آماري نشان مي دهد كه در اثر انجماد و نگهداري ماهي در سردخانه از ميزان ميكروارگانيسم ها بطور معني دار 0.05 >P كاسته شده و مقادير فاكتورهاي فيزيكي و شيميايي افزايش مي يابد. لذا فاكتورهاي شيميايي بعنوان شاخص زمان ماندگاري ماهي مي تواند مورد ارزيابي قرار گيرد. با توجه به نتايج بدست آمده و رعايت كليه دستورالعملهاي معتبر موجود مي توان نتيجه گرفت كه نگهداري و مصرف اين ماهي بمدت شش ماه بالا مانع است و مناسبترين زمان عرضه ماهي پس از يك ماه نگهداري در سردخانه مي باشد.