هدف: مدل سازي سه بعدي كانالهاي غضروفي در اپي فيز غضروفي - فوقاني تبييا در جنين جوجه به منظور مطالعه آرايش فضايي آنها. روش بررسي: تخم مرغهاي نطفه دار از نژاد Hybro تهيه شد و در شرايط0/5±38 درچه سانتي گراد و رطوبت 50٪ انكوبه شد. پوسته آهكي در روزهاي 10، 44، 12، 14 و 16 انكوباسيون باز شد و زانوي راست جنين جدا شده و پس از ثبوت، كلسيم زدايي، آب گيري و شفاف سازي در پارافين، قالب گرفته شد. برشهاي 5 ميكرومتري تهيه شد و باهماتوكسيلين - انوزين رنگ شد. به منظور مدل سازي سه بعدي، پروفيل كانالها با استفاده از لوله رسم (Lucida Camera) ترسيم شد و با بهره گيري از دستگاه ديجيتايزر ، اطلاعات مربوط به هر برش به كامپيوتر منتقل شد. با استفاده از نرم افزار اتوكد مدل سه بعدي از انتهاي فوقاني تيبيا و كانالهاي غضروفي داخل آنها ساخته و از زواياي مختلف مشاهده گرديد و طرح شماتيك آنها ترسيم شد. يافته ها: اولين كانال غضروفي در روز 10 و در ناحيه كنديل ظاهر شد. چند ساعت بعد اولين كانال ناحيه توبر كل تشكيل شد. در مجموع، كانالهاي غضروفي از سه سطح قدامي توبركل، سطح فوقاني توبركل و سطح خلفي كنديل تيبيا نفوذ كردند. تقريبا تمام كانالهاي وارد شده به توده غضروفي، به سمت داخل و يا خارج اپي فيز امتداد يافتند. تمام كانالها با پري كندريوم در ارتباط بودند و شاخه شاخه شدن آنها از الگوي خاصي پيروي نمي كرد. همچنين تصاوير مطالعه اخير نشان داد كه كانالهاي توبر كلي با كانالهاي كنديلي پيوندي برقرار نمي كنند.