خلاصه اختراع :

هدف از طرح پیشنهادی تشخیص زعفرانهای تقلبی رنگی با استفاده از روش كمومتریكس تجزیه جزء اصلی می باشد. ایران مهمترین كشور تولید كننده زعفران است. از آنجایی كه زعفران محصولی گرانقیمت است، بسیار مورد تقلب قرار می گیرد. رایجترین نوع تقلب، رنگ های افزودنی به زعفران می باشد كه در ظاهر هیچگونه تفاوتی با زعفران سالم نشان نمی دهد. از طریق روشهای آزمایشگاهی دقیق می توان زعفران تقلبی را شناسائی كرد. مزاحمت فیزیكی ناشی از همپوشانی طیفی گونه مورد اندازه گیری و مزاحم می باشد. طیف مرئی ماوراء بنفش زعفران و گونه های رنگی (طبیعی و مصنوعی كه در تقلبات زعفران بكار می روند، با یكدیگر همپوشانی دارند. بنابراین از دستگاه اسپكتروفتومتر مرئی ماوراء بنفش نمی توان برای اشكارسازی تقلبات زعفران استفاده نمود. تعیین غلظت گونه مورد اندازه گیری با استفاده از روش های كالیبراسیون، در حضور مزاحم همراه با خطای معنی دار خواهد بود. هر شیمیدان تجزیه ای بایستی بررسی كند كه آیا در نمونه پیشگویی مزاحم ناشناخته حضور دارد؟! این اصل مهم به ما در تشخیص دقیق زعفرانهای تقلبی به كمك دستگاه اسپكتروفتومتر كمك نمود. یعنی ما چند نمونه از زعفران خالص را به عنوان نمونه های كالیبراسیون تهیه نمودیم و نمونه های زعفران مشكوك را به عنوان نمونه پیشگویی در نظر گرفتیم و طیف مرئی ماوراء بنفش همه محلولها را ثبت نمودیم. سپس با استفاده از روش كمومتریكس PCA و تصویر سازی طیفی، تشخیص دادیم كه آیا زعفران حاوی یك رنگ تقلبی (مزاحم ناشناخته) می باشد و یا نه زعفران خالص است. نتایج بدست آمده با نتایج واقعی مطابقت بسیار خوبی داشتند.