خلاصه اختراع :

چای از محصولات استراتژیك كشور محسوب می شود. در حدود 32000 هكتار در استان مازندران و گیلان زیر كشت این گیاه قرار دارد. شپشك آرد آلود چای Pseudococcos viburni از آفات مهم گیاه چای بوده كه افراد بالغ و پوره ها با تغذیه از شیره گیاهی و ترشح عسلك موجب كاهش كمی و كیفی چای می شوند. كفشدوزك cryptolaemus montronuzieri از مهمترین دشمنان طبیعی وارداتی شپشك های آرد آلود می باشد. پروژه تكثیر انبوه كفشدوزك در دو مقطع زمانی سال های 1385 الی 1386 و 1387 الی 1388 با هدف شناسایی مناطق الوده به شپشك آرد آلود چای و تكثیر انبوه كفشدوزك كریپتولموس برای كنترل بیولوژیك شپشك چای به منظور تولید چای سالم اجرا شد. تولید انوبه كفشدوزك در 6 انسكتاریوم بخش تحقیقات كنترل بیولوژیك آزمایشگاه تحقیقات كنترل بیولوژیك آمل و در انسكتاریوم های مركز تحقیقات چای كشور انجام شد. طی سال های مذكور حدود 20 میلیون عدد كفشدوزك تولید شد. ردیابی جمعیت شپشك ارد آلود در باغات چای از اواسط اردیبهشت لغایت آذرماه صورت گرفت. باغات چای نشتارود ، تنكابن، رامسر ،سادات شهر، كتالم، رودسر، املش ، لنگرود، لاهیجان، سیاهكل ، شفت و فومن به دفعات و در فواصل زمانی مختلف بازدید شدند. هر ساله بیش از 10 هزار هكتار باغ بازدید شدند. عملیات رهاسازی در باغاتی كه الودگی بصورت لكه ای و یا در حد 10 تا 15 درصد بود به ازای هر بوته آلوده تعداد 3 تا 5 عدد كفشدوزك انجام شد. در برخی از مناطق نكرار رهاسازی ها نیز اجراء شد. بنابراین طی چهار سال در سطح بیش از 4000 هكتار عملیات رهاسازی و كنترل آفت انجام شد. ارزیابی باغات پس از 15 روز از رهاسازی كفشدوزك صورت گرفت. در مقایسه آماری میزان آلودگی باغات به شپشك قبل از رهاسازی و دو هفته پس از رهاسازی اختلاف معنی داری وجود داشت به عبارت دیگر كارایی كفشدوزك در كنترل افت مطلوب بود بطوری كه در اكثر باغات جمعیت آفت كاهش یافت و حضور لاروی های نسل بعدی كفشدوزك مشهود بود همچنین روند رشد شاخه های مواد برگ بهبود پیدا كرد. ضمنا باقی مانده سموم در چاهای فرآوری شده از باغات تحت پوشش كنترل بیولوژیك در منطقه تنكابن اندازه گیری شد كه هیچگونه باقی مانده آشكار نشد. به منظور توسعه برنامه كنترل بیولوژیك تعداد بیش از 6 كارگاه آموزشی در منطقه پلنتان و بالابند تنكابن گشت فومن رشت و تهران برای كارشناسان كلینیك های گیاه پزشكی مروجان و بهره برداران برگزار گردید. ضمنا با همكاری گروه تلویزیونی جهاد یك فیلم آموزشی با عنوان كنترل بیولوژیك شپشك آرد آلود چای تهیه شد. بازدید و آموزش بیش از 200 نفر از مسئولیتن و كارشناسان بخش های غیر دولتی و دولتی و دانشجویان از انسكتاریوم ها و محل های اجرای پروژه و انتقال دانش فنی تولید انبوه كفشدوزك كریپتولموس به كارشناسان بیش از 20 انسكتاریوم به منظور بكارگیری كفشدوزك در باغات چای ، مركبات و گیاهان زینتی از سایر فعالیت های مهم پروژه بود.