خلاصه فرآيند خالص سازي تيمول از بذر گياه زنيان (trachyspermumcopticum.L) گياه زنيان با نام علمي (trachyspermumcopticum.L) يك گياه عطري، علفي و يكساله با ارتفاع 30 تا 90 سانتي متر است. گياه زنبان درايران پاكستان و هند و مصر مي رويد. ميوه يا دانه آن داراي اسانس بي رنگ و مايل به زرد و با بوي نافذ شبيه بوي تيمول است. اسانس زنيان شامل تيمول (29/46 درصد) گما ترپنين (27/28 درصد) و پارا ـ سيمن (31/20 درصد) مي باشد. تيمول داراي فرمول بسته C10H14O و نام آيوپاك Isopropyl-5-methylphenol2- مي باشد. تيمول داراي نقطه ذوب 51- 48 در جه سانتيگراد مي بشاد و نقطه جوش 5/233 چگالي 028/1 گرم بر سانتيمتر مكعب و وزن مولكولي 22/150 گرم بر مول مي باشد. بعد از جمع آوري گياه از محل رويش (بلوچستان) از قسمت بذر گياه اسانس تهيه شد. اسانس بدست آمده در حلال نرمال هگزان حل شد و در دماي 8- درجه سانتيگراد نگهداري شد. بعد از دو روز، بلورهاي تيمول در درون بشر تشكيل شد و بلورها از حلال خارج شدند. تيمول استخراج شده با روش هاي مختلف طيف سنجي تعيين ساختار شد و با دستگاه GC درصد خلوص تركيب نيز بالاي 99% مشخص شد.

فرمول شيميايي كدئين C18H21NO3 است. كدئين يك داروي مخدر ضددرد، ضدسرفه و ضداسهال و بنا بر بسياري از گزارش‌ها پرمصرف‌ترين داروي جهان است. كدئين در فراورده‌هاي دارويي گوناگوني در سه فرم خوراكي (قرص، كپسول و شربت) مقعدي (شياف) و تزريقي (زيرجلدي و عضلاني) عرضه مي شود. كدئين جهت تسكين دردهاي خفيف و متوسط شامل دردهاي مفصلي، دردكمر، درد استخوان، درد دندان، سردرد، ميگرن و همچنين تسكين سرفه‌هاي خشك واسهال بكار مي‌رود.\nميزان ارزش ريالي كدئين مصرفي در دنيا ساليانه حدود 000/000/000/210 تومان مي باشد با توجه به ميزان بالاي نياز داخلي و همچنين با توجه به حجم بالاي مصرف جهاني كدئين اين طرح از نظر اقتصادي كاملا توجيه پذير است. هدف ما در اين پروژه توليد كدئين از تبائين بوده است كه در مقياس آزمايشگاهي، با موفقيت كامل انجام شد.\nدر اين فرايند استيك اسيد بدون آب ، به عنوان حلال واكنش استفاده شده و فرايند سنتز پيش مي رود. هيدروژن برمايد محلول در استيك اسيد به عنوان عامل برم دار كردن استفاده مي شود. 8- برمودي هيدروكدئينون هيدرو برمايد توسط سديم هيدروكسايد و سديم بورو هيدرايد طي مراحل جداگانه به كدئين تبديل مي شود. در انتها از محلول متانول و متيل ترسيو بوتيل اتر براي نوبلوره كردن محصول استفاده مي شود.\n