دماغه لخت كننده انگشتی دار برداشت نخود
Finger stripper head of harvesting chickpea

خلاصه اختراع :

بسمه تعالی خلاصه ‌اختراع گیاه نخود در ایران اكثراً در مزارع دیم و دارای سنگریزه و ناهموار كشت می‏شود، كمی بارندگی و كوتاه بودن دوره رشد موجب شده بوته این محصول به صورت كوتاه و خوابیده باشد. این ویژگیها، امكان استفاده از كمباین غلات جهت برداشت را به علت تلفات زیاد غیر ممكن می سازد. چنانكه فرآیند برداشت نخود در اكثر نقاط كشور هم اكنون به صورت 100 درصد دستی انجام می گیرد. تحقیقات قبلی انجام شده برای ساخت دستگاه برداشت نخود عمدتاً بر پایه مكانیزم شانه برشی بوده است. این مكانیزم به علت حركت رفت و برگشتی و ارتعاشات بالای آن، باعث وارد شدن تكانهای شدید به گیاه می گردد. از طرفی با توجه به اینكه بوته های نخود در زمان برداشت خشك و حساس بوده و استحكام اتصال غلاف های نخود به بوته ها بسیار كم می باشد، بنابراین این تكانها و ارتعاشات باعث ریزش شدید غلاف های نخود در زمان برش بوته ها می-گردد. همچنین با توجه به متحرك بودن مكانیزم شانه برشی و در نتیجه آسیب پذیر بودن این مكانیزم در زمینهای كلوخه ای و سنگلاخی امكان استفاده از این مكانیزم در فاصله نزدیك به سطح مزرعه وجود ندارد. در نتیجه به علت پاكوتاه و خوابیده بودن بوته ها تعدادی از ساقه ها توسط شانه برش بریده نشده و باعث افزایش تلفات محصول می گردد. در این تحقیق از نقطه ضعف عمده موجود در برداشت محصول نخود، یعنی استحكام بسیار كم غلاف ها در محل اتصال به بوته، كه باعث به نتیجه نرسیدن تحقیقات قبلی برای برداشت این محصول شده است، به عنوان نقطه ی قوت جهت طراحی مكانیزم برداشت متناسب با شرایط ارقام كشت شده در كشور استفاده شده است. از مكانیزم مورد نظر در این طرح، در داخل و خارج كشور برای برداشت نخود استفاده نشده است. در این مكانیزم به جای شانه برش برای ساخت دماغه از تعدادی انگشتی های میله ای ثابت استفاده شد، كه این میله-های لخت كننده با نفوذ در داخل بوته های گیاه و حركت رو به جلوی دماغه، باعث كندن غلاف های متصل به بوته و لخت كردن بوته ها می گردند. مكانیزم بكار رفته در این تحقیق متحرك نیست، بنابراین ارتعاشات وارده به بوته در لحظه برخورد انگشتی ها با گیاه (عامل اصلی ریزش در مكانیزم شانه برشی) كمترین مقدار ممكن را دارا می باشد. همچنین انگشتی ها به علت عدم تحرك، دارای آسیب پذیری بسیار كمی بوده و قابلیت حركت در نزدیكی سطح زمین و برداشت غلاف های موجود بر روی ساقه های خوابیده را دارا می باشند. این دماغه برداشت دارای كاربرد بسیار ساده و آسان بوده، هزینه سرویس، نگهداری و تعمیر بسیار كمی داشته و با بجا گذاشتن بوته های لخت شده و ریشه آنها در مزرعه باعث عدم فرسایش خاك و حفظ گره های تولید ازت موجود در ریشه در داخل خاك مزرعه می گردد. در طراحی و ساخت این دماغه برداشت نخود كه تلفیقی از مكانیزم انگشتی های لخت كننده و سیستم نیوماتیكی مكشی مد نظر قرار گرفته است. دستگاه طراحی شده به صورت پشت تراكتوری و خارج از مركز می باشد، این دستگاه دارای انگشتی هایی است كه نسبت به سطح زمین دارای زاویه ای مشخص هستند. در هنگام حركت رو به جلوی دستگاه، انگشتی ها از زیر پایین ترین غلاف وارد محصول شده و به صورت تدریجی غلاف های محصول را برداشت می كنند. ارتفاع دماغه از سطح زمین توسط چرخ تنظیم ارتفاع و كفشك مربوطه قابل تنظیم است. همچنین فاصله ی بین انگشتی ها و زاویه ی آنها نسبت به سطح افق توسط مكانیزم های قرار داده شده قابلیت تنظیم را دارد. مكانیزمی برای تمیزكردن فاصله ی بین انگشتی ها قرار داده شده است كه از چرخ تنظیم ارتفاع نیرو می گیرد و در فاصله ی بین انگشتی ها حركت دورانی دارد. از سیستم نیوماتیكی برای مكش غلاف های كنده شده توسط انگشتی ها استفاده شده است.